Zwroty „w środę”, „we środę” tak samo jak „w czwartek”, „we czwartek” okazały się poprawne i wariantywne.

Oznacza to zapewne, że poprawne i wariantywne są „w środku”, „we środku” oraz „w czwartym ...”, „we czwartym ...”.

Bo jak mogłoby nie być.

Chciałbym się dowiedzieć, jakie jest pochodzenie dwóch potocznych zwrotów: zawracać komuś gitarę i walić do kogoś jak w dym.

W jednej z tutejszych porad można znaleźć przykład „Na każde dwa kilogramy spalonej tkanki tłuszczowej…”. Idąc tym tropem, da się ułożyć zdanie zaczynające się od „Każdzi dwaj mężczyźni…” (przy odrobinie inwencji dałoby się sklecić jeszcze kilka przykładów), jednak ciężko potwierdzić formę każdzi. Przykładowo w słowniku sjp.pl nie ma formy każdzi, ale za to są: każdziutcy, każdziuścy, każdziuteńcy i każdziuchni. Jak zatem traktować te słowa?

Witam,
ostatnio wśród moich znajomych rozgorzała dyskusja o znaczeniu wyrażenia zderzak w zderzak. Część optuje za 'obok siebie', analogicznie do łeb w łeb, inni natomiast uważają, że to 'jeden za drugim'. Ma to według mnie większy sens, m.in. przez fakt, że na drodze dużo cenniejsza jest informacja, iż ktoś jedzie tuż za nami i łatwo o kolizję, niż to, że ktoś jedzie innym pasem z podobną prędkością.
Bardzo proszę o rozstrzygnięcie nurtującego mnie problemu.
Pozdrawiam serdecznie.

Szanowni Państwo,

skąd pochodzi i co oznacza nazwa rodzajowa rośliny  amarylis?

Pozdrawiam

Stratos Vasdekis

Witam serdecznie.
Mój problem dowodzi, jak nieznajomość zawiłości języka polskiego może utrudnić codzienne życie. Pytanie dotyczy zostawionej na drzwiach kartki z napisem „Nie ma mnie do środy”. Czy oznacza to tyle, co 'nie ma mnie do środy włącznie'? Czy może bardziej 'wracam w środę'? Innymi słowy, czy jeśli ktoś zostawi taką kartkę na drzwiach, należy uznać, że w środę jest, czy w środę go nie ma?
Pozdrawiam,
Martyna N.

W rozmowie z osobą z Białostocczyzny padł frazeologizm jak z broną w lesie. Zastanawiam się, co oznacza, skąd pochodzi i czy ma charakter regionalny, czy może po prostu nie miałem dotąd okazji go usłyszeć.

Z wyrazami szacunku

Czytelnik

Męczy mnie jedna sprawa. Chodzi o to, jak uczyć dzieci. Ucząc o rzeczowniku, chciałbym mówić im o pięciu rodzajach tej części mowy, jednak podręcznik, z którym pracuję na lekcjach, podaje, że rzeczownik ma tylko 3 rodzaje: męski, żeński i nijaki, a liczbę mnogą sprowadzamy do liczby pojedynczej, by określić rodzaj np. okna – okno – nijaki. Ta reguła ma natomiast pewne luki, np. gdy chcemy podać rodzaj rzeczownika drzwi. Mam pracować zgodnie z podręcznikiem, czy uczyć poprawnej formy?

Ostatnio prawie w ogóle nie widuję liczebników zbiorowych – rodziny mają dwójkę czy piątkę dzieci, nie dwoje czy pięcioro. Dotyczy to nawet polszczyzny oficjalnej. Wydaje się, że w języku pisanym powinny jednak być stosowane liczebniki zbiorowe, a sformułowania typu dwójka czy piątka dzieci ma charakter potoczny. Czy mam rację?

Dlaczego rzeczownik drzwi ma tylko liczbę mnogą? W innych rzeczownikach – nazwach przedmiotów z naszego otoczenia jak spodnie, nożyce, sanie – plurale tantum jest intuicyjnie zrozumiałe, naturalne. Ale dlaczego drzwi? Czy to ma jakies uzasadnienie historyczne?
Pozdrawiam
Krzysztof Cybura